Jakie szczepienia są zalecane w cukrzycy typu 2?

Szczepienia to najlepszy wymyślony do tej pory sposób profilaktyki przed chorobami zakaźnymi. Dzięki nim wiele chorób istniejących w przeszłości i zbierających ogromne żniwo, teraz jest wyeliminowana i już nam nie zagraża. Profilaktyka i unikanie chorób zakaźnych jest istotne u diabetyków.

Zaburzenia odporności u diabetyków

Cukrzyca typu 2 to przewlekłą choroba która niesie za sobą ogromne konsekwencję dla diabetyka. Powoduje wiele powikłań, a co za tym idzie niedotlenienie tkanek oraz obniżenie odporności organizmu. Czynnikiem obniżającym odporność diabetyka jest na również w wielu przypadkach, przyjmowana przez wiele lat metformina. Lek ten, oprócz tego że jest bardzo skuteczny, powoduje również obniżenie poziomu witaminy B12 w organizmie. Metformina zmniejsza wchłanianie witaminy z pożywienia. Witamina B12 jest niezwykle ważna dla naszego układu odpornościowego oraz nerwowego. Dobrze prowadzona i wyrównana cukrzyca, zmniejsza ryzyka zakażeń nawet do poziomu osób bez cukrzycy.

Choroby zakaźne u diabetyków

Według raportu przeprowadzonego przez Departament Analiz i Strategii Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce na cukrzycę choruje ponad 3,5 miliona dorosłych [1], a ponad 20% chorych nie jest świadoma swojej choroby. Niestety liczba chorych z roku na rok rośnie. U diabetyków obserwujemy zwiększone ryzyko chorób układu oddechowego, a przebieg chorób zakaźnych jest groźniejszy oraz trudniejszy do przewidzenia. Konsekwencją choroby jest zwykle rozchwianie cukrzycy i bardzo trudny powrót do cukrów sprzed infekcji, nierzadko nawet niemożliwy.

Cukrzycy typu 2

Chociaż standardowym pacjentem chorującym na cukrzycę typu 2 jest dorosły człowiek, to coraz częściej spotyka się młodzież i dzieci dotknięte tym typem cukrzycy. Jest to zwykle spowodowane intensywnym trybem życia, nieodpowiednią dietą, brakiem sportu a co za tym idzie, otyłością młodych pacjentów.

Kalendarz szczepień dla młodych diabetyków

W Polsce co roku ustalany jest Programem Szczepień Ochronnych. Zawiera on szczepienia rekomendowane dla wszystkich dzieci do 19 roku życia. Szczepienia te są bezpłatne i obowiązkowe. Należą do nich szczepienia przeciwko: gruźlicy, WZW B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, pneumokokom, odrze, śwince i różyczce oraz polio i Hib. Mali diabetycy szczepieni są tak samo jak dzieci zdrowe. Nie ma zaleceń aby zmieniać lub personalizować dla nich kalendarz szczepień.

W 2020 roku obowiązuje następujący kalendarz szczepień obowiązkowych znajdziecie w artykule zalecane szczepienia w cukrzycy typu 1.

Szczepienia przeciwko grypie

Jednym z zalecanych szczepień dla cukrzyków jest coroczne szczepienie przeciwko grypie. Osoby starsze >65 roku życia mogą w Polsce liczyć na refundację. Niestety pozostali pacjenci muszą za nie zapłacić, jednakże nie jest to duży wydatek gdyż oscyluje on w okolicach 50 zł. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne oraz Państwowy Zakład Higieny zaleca szczepienie dzieci powyżej 6 miesiąca życia oraz osób dorosłych.

Szczepienie przeciwko pneumokokom

Pneumokoki to bakterie atakujące nasz układ oddechowy, powodując wiele poważnych chorób. Są najczęstszą przyczyną bakteryjnych zakażeń układu oddechowego takich jak zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok oraz pozaszpitalne zapalenie płuc. Szczepionka ta znajduje się w rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, dlatego każdy diabetyk powinien rozważyć to szczepienie. W szczególności dlatego, że najgroźniejsza postać zakażenia, inwazyjna choroba pneumokokowa ma śmiertelność na poziomie 50%.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych człowieka, a wirus HBV jest 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Szczepienie przeciwko WZW typu B jest w Polsce obowiązkowe dla nowonarodzonych dzieci od 1996 roku, dlatego każdy diabetyk, który nie był szczepiony w dzieciństwie powinien nadrobić to szczepienie. Zalecane jest ono wszystkim diabetykom.

Szczepienie przeciwko ospie wietrznej

Ospa wietrzna jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych. Przenoszona jest drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z chorym. Może być powodem ogromnych dekompensacji cukrzycy, dlatego szczepienie to zalecane jest dla wszystkich cukrzyków, którzy nie byli szczepieni albo nie przeszli tej choroby w dzieciństwie. Szczepionkę powinno otrzymać się w 2 dawkach w odstępie ≥ 6 tygodni.

Szczepionka MMR

Wśród szczepień rekomendowanych dla cukrzyków znajdują się również szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce. Są to bardzo groźne choroby dla osób z zaburzeniami układu odpornościowego. Szczepienie składa się z dwóch dawek, podawanych w odstępie co najmniej 4 tygodni. Podanie dwóch dawek szczepionki zapewnia odporność wieloletnią blisko 100% osób zaszczepionych.

Szczepionka przeciwko meningokokom

Szczepienie przeciwko meningokokom jest zalecane cukrzykom wyjeżdżającym w rejony endemiczne choroby meningokokowej lub narażonym na większe ryzyko zachorowania ze względu na miejsce pracy albo mieszkanie w akademiku. Najbardziej niebezpieczna jest inwazyjna choroba meningokokowa, która obejmuje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsę. Rozwija się bardzo szybko, ma wysoką śmiertelnością i charakteryzuje się trwałymi powikłaniami. Należy do najgroźniejszych chorób zakaźnych człowieka. Na rynku występują trzy rodzaje szczepionek, przeciw serogrupie B, przeciw serogrupie A, C, W-135, Y oraz przeciw serogrupie C.

Inne szczepienia zalecane dla diabetyków

Do innych szczepionek zalecanych dla diabetyków należy szczepionka przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Źródłem infekcji jest ugryzienie przez zakażonego kleszcza. Kleszczowe zapalenie mózgu to poważna choroba wirusowa, atakująca głównie układ nerwowy. Dodatkowo co 10 lat należy powtarzać szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, a w szczególności cukrzycy mający kontakt z noworodkami i dziećmi. Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A również należy do listy szczepień zalecanych dla cukrzyków. WZW A nazywane jest potocznie “żółtaczką pokarmową”. Jest chorobą o ostrym i bardzo poważnym przebiegu u osób dorosłych. Choroba przenosi się przez brudne ręce oraz przez spożycie zanieczyszczonej wody oraz pokarmu. Podanie dwóch dawek szczepionki, uodparnia na całe życie.

Szczepienia to najlepszy sposób profilaktyki chorób zakaźnych.

W szczególności diabetycy w podeszłym wieku i z innymi chorobami przewlekłymi, powinni rozważyć zaszczepienie się. Należy pamiętać również, że niepożądane odczyny poszczepienne występują u diabetyków z taką samą częstością jak w populacji ogólnej.

1. https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jakie-szczepienia-zalecane-sa-chorym-na-cukrzyce/
2. http://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/czy-osoba-chora-na-cukrzyce-powinna-sie-szczepic/
3. https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201502_Geriatria_002.pdf
4. https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/233859,odpornosc-chorych-na-cukrzyce-typu-2-w-czasie-szczegolnego-narazenia-organizmu-na-infekcje
5. [1]https://www.politykazdrowotna.com/51381,zatrwazajace-dane-3-mln-chorych-na-cukrzyce-w-polsce-za-10-lat-bedzie