Jakie są normy poziomu cukru we krwi u ciężarnych?
Lek. Aleksandra Maciążka-Malec
9 lutego 2021Cukrzyca ciążowa czy cukrzyca w ciąży?
Oba określenia są prawidłowe, ale dotyczą innych sytuacji. Cukrzyca ciążowa jest to zaburzenie tolerancji cukrów powstałe pierwszy raz podczas ciąży. Choroba ta mija wraz z końcem ciąży. Najczęstszym leczeniem takiej cukrzycy jest dieta oraz wysiłek fizyczny. Natomiast cukrzyca w ciąży to sytuacja kiedy kobieta miała wcześniej, przed ciążą, cukrzycę, ale nie była ona ani rozpoznana, ani leczona. Jeżeli chcesz więcej dowiedzieć się na temat różnic i rodzajów cukrzyc u ciężarnych, przeczytaj nasz artykuł: rodzaje cukrzycy w ciązy
Cukrzyca ciążowa
Cukrzyca ciążowa jest przejściowym stanem, w którym dochodzi do wzrostu ponad normę poziomu cukru we krwi i zostało to po raz pierwszy wykryte podczas ciąży. Typowa cukrzyca ciążowa zostaje rozpoznawana między 24. a 28. tygodniem ciąży i mija wraz z porodem. Jeżeli rozpoznamy cukrzycę przed tym okresem, najprawdopodobniej ciężarna chorowała na cukrzycę jeszcze przed zajściem w ciąże, ale choroba nie została wykryta.
Domowe pomiary glikemii
Bardzo ważne są domowe pomiary glikemii glukometrem. Zaleca się aby ciężarna codziennie, a nawet kilka razy dziennie badała poziom cukru. Idealnie jeżeli ciężarna robi pomiary stężenia cukru we krwi na czczo, 1 godzinę po pierwszym śniadaniu, drugim śniadaniu, obiedzie, podwieczorku i kolacji [3]. Prawidłowe normy poziomu cukru w ciąży na czczo powinny utrzymywać się <90 mg/dl (5 mmol/l), a 1 godzinę po posiłku <120 mg/dl (6,7 mmol/l) [3]. Pomiary godzinę po posiłku są u ciężarnych bardzo ważne. Wykazano, że ścisła kontrola tego poziomu cukru w ciąży zmniejsza ryzyko makrosomi, którą rozpoznajemy u dziecka z masa urodzeniową > 4kg [4].
Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowe
Na cukrzycę ciążową głównie narażone są ciężarne z czynnikami ryzyka. Do tych czynników zaliczamy:
- wiek > 35 roku życia,
- cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach,
- zaburzenia tolerancji węgolowodanów stwierdzone przed ciążą,
- nadciśnienie tętnicze przed ciążą,
- otyłość (BMI >30kg/m2)
- zespół policystycznych jajników,
- urodzenia dziecka z masą urodzeniową > 4 kg.
- urodzenie więcej niż dwoje dzieci (wielorództwo).
Kontrola cukru we krwi podczas ciąży
Będąc w ciąży kontrolne wizyty u lekarza ginekologa są bardzo ważne. Na nich lekarz stwierdzi czy jesteśmy w grupie ryzyka ciążowej cukrzycy czy nie. Na pierwszej wizycie na początku ciąży lekarz oznacza stężenie cukru we krwi na czczo. Taką wizytę zaleca się w Polsce przed 10 tygodniem ciąży. Norma poziomu cukru we krwi w ciąży jest inna niż normalnie i wynosi 92 mg/dl. Jeżeli pacjentka ma taką wartość cukru, lekarz patrzy na jej czynniki ryzyka rozwinięcia cukrzycy ciążowej. U Pacjentek z grupy niskiego ryzyka planowo wykonuje się OGTT w 24.-26. tygodniu ciąży. Jeżeli pacjentka jest z grupy wysokiego ryzyka OGTT wykonuje się pilnie od razu. Jeżeli w pierwszym pomiarze cukru wartość jest 92-125 mg/dl wtedy również pilnie wykonujemy OGTT. Natomiast przy wartości > 125 mg/dl do rozpoznania cukrzycy wystarczy wykonać kolejny pomiar cukru na czczo. [1]
pierwsza wizyta u lekarza ginekologa i pierwszy pomiar glukozy na czczo u ciężarnej: |
|||
< 92 mg/dl (wartość prawidłowa) |
92-125 mg/dl (wartość nieprawidłowa) |
>125 mg/dl (wartość nieprawidłowa) |
|
|
|
PILNIE wykonaj OGTT |
PILNIE powtórz pomiar cukru na czczo u ciężarnej |
|
PILNIE wykonaj OGTT |
|
|
W 24.-26. tygodniu ciąży wykonaj OGTT |
Jeżeli wynik prawidłowy wykonaj planowo OGTT w 24.-26. tygodniu ciąży |
- 2-krotnie poziom cukru we krwi na czczo >= 126 mg/dl
- Poziom cukru we krwi na czczo w ciązy > 200 mg/dl
- Poziom cukru we krwi na czczo w ciazy podczas wykonywania OGTT 92-125 mg/dl
- Poziom cukru we krwi w ciąży w 1 godzinie OGTT > = 180 mg/dl
- Poziom cukru we krwi w ciązy w 2 godzinie OGTT >= 153 mg/dl