Jakie są normy poziomu cukru we krwi u ciężarnych?

cukrzyca ciążowa
badania

Lek. Aleksandra Maciążka-Malec

9 lutego 2021
Jakie są normy poziomu cukru we krwi u ciężarnych?

Cukrzyca ciążowa czy cukrzyca w ciąży?

Oba określenia są prawidłowe, ale dotyczą innych sytuacji. Cukrzyca ciążowa jest to zaburzenie tolerancji cukrów powstałe pierwszy raz podczas ciąży. Choroba ta mija wraz z końcem ciąży. Najczęstszym leczeniem takiej cukrzycy jest dieta oraz wysiłek fizyczny. Natomiast cukrzyca w ciąży to sytuacja kiedy kobieta miała wcześniej, przed ciążą, cukrzycę, ale nie była ona ani rozpoznana, ani leczona. Jeżeli chcesz więcej dowiedzieć się na temat różnic i rodzajów cukrzyc u ciężarnych, przeczytaj nasz artykuł: rodzaje cukrzycy w ciązy

Cukrzyca ciążowa

Cukrzyca ciążowa jest przejściowym stanem, w którym dochodzi do wzrostu ponad normę poziomu cukru we krwi i zostało to po raz pierwszy wykryte podczas ciąży. Typowa cukrzyca ciążowa zostaje rozpoznawana między 24. a 28. tygodniem ciąży i mija wraz z porodem. Jeżeli rozpoznamy cukrzycę przed tym okresem, najprawdopodobniej ciężarna chorowała na cukrzycę jeszcze przed zajściem w ciąże, ale choroba nie została wykryta.

Domowe pomiary glikemii

Bardzo ważne są domowe pomiary glikemii glukometrem. Zaleca się aby ciężarna codziennie, a nawet kilka razy dziennie badała poziom cukru. Idealnie jeżeli ciężarna robi pomiary stężenia cukru we krwi na czczo, 1 godzinę po pierwszym śniadaniu, drugim śniadaniu, obiedzie, podwieczorku i kolacji [3]. Prawidłowe normy poziomu cukru w ciąży na czczo powinny utrzymywać się <90 mg/dl (5 mmol/l), a 1 godzinę po posiłku <120 mg/dl (6,7 mmol/l) [3]. Pomiary godzinę po posiłku są u ciężarnych bardzo ważne. Wykazano, że ścisła kontrola tego poziomu cukru w ciąży zmniejsza ryzyko makrosomi, którą rozpoznajemy u dziecka z masa urodzeniową > 4kg [4].

Czynniki ryzyka cukrzycy ciążowe

Na cukrzycę ciążową głównie narażone są ciężarne z czynnikami ryzyka. Do tych czynników zaliczamy:

  • wiek > 35 roku życia,
  • cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach,
  • zaburzenia tolerancji węgolowodanów stwierdzone przed ciążą,
  • nadciśnienie tętnicze przed ciążą,
  • otyłość (BMI >30kg/m2)
  • zespół policystycznych jajników,
  • urodzenia dziecka z masą urodzeniową > 4 kg.
  • urodzenie więcej niż dwoje dzieci (wielorództwo).

Kontrola cukru we krwi podczas ciąży

Będąc w ciąży kontrolne wizyty u lekarza ginekologa są bardzo ważne. Na nich lekarz stwierdzi czy jesteśmy w grupie ryzyka ciążowej cukrzycy czy nie. Na pierwszej wizycie na początku ciąży lekarz oznacza stężenie cukru we krwi na czczo. Taką wizytę zaleca się w Polsce przed 10 tygodniem ciąży. Norma poziomu cukru we krwi w ciąży jest inna niż normalnie i wynosi 92 mg/dl. Jeżeli pacjentka ma taką wartość cukru, lekarz patrzy na jej czynniki ryzyka rozwinięcia cukrzycy ciążowej. U Pacjentek z grupy niskiego ryzyka planowo wykonuje się OGTT w  24.-26. tygodniu ciąży. Jeżeli pacjentka jest z grupy wysokiego ryzyka OGTT wykonuje się pilnie od razu. Jeżeli w pierwszym pomiarze cukru wartość jest 92-125 mg/dl wtedy również pilnie wykonujemy OGTT. Natomiast przy wartości > 125 mg/dl do rozpoznania cukrzycy wystarczy wykonać kolejny pomiar cukru na czczo. [1]

pierwsza wizyta u lekarza ginekologa i pierwszy pomiar glukozy na czczo u ciężarnej:

< 92 mg/dl (wartość prawidłowa)

92-125 mg/dl (wartość nieprawidłowa)

>125 mg/dl (wartość nieprawidłowa)

  • niskie ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej
  • wysokie ryzyko rozwoju cukrzycy ciążowej


PILNIE wykonaj OGTT

PILNIE powtórz pomiar cukru na czczo u ciężarnej


PILNIE wykonaj OGTT


W 24.-26. tygodniu ciąży wykonaj OGTT

Jeżeli wynik prawidłowy wykonaj planowo OGTT w 24.-26. tygodniu ciąży 


Rozpoznanie cukrzycy ciążowej [2]

Aby rozpoznać cukrzycę u kobiety ciężarnej musi ona spełniać kryteria poziomu cukru we krwi:

  1. 2-krotnie poziom cukru we krwi na czczo >= 126 mg/dl
  2. Poziom cukru we krwi na czczo w ciązy > 200 mg/dl
  3. Poziom cukru we krwi na czczo w ciazy podczas wykonywania OGTT 92-125 mg/dl
  4. Poziom cukru we krwi w ciąży w 1 godzinie OGTT > = 180 mg/dl
  5. Poziom cukru we krwi w ciązy w 2 godzinie OGTT >= 153 mg/dl

Co to jest OGTT?

OGTT to najczęściej wykonywany test z obciążeniem glukozą. Wykonuje się go aby rozpoznać cukrzycę. Polega na trzykrotnym pomiarze poziomu cukru we krwi. Pierwszy pomiar wykonuje się na czczo. Następne dwa pomiary są 1 godzina i 2 godziny od wypicia roztworu cukru. Roztwór należy wypić powoli w ciągu 5 minut, gdyż szybkie wypicie może spowodować wymioty i test jest wtedy nieważny. Roztwór to dokładnie 75g glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody. [2]

CGM - system ciągłego monitorowania glikemii

Najwygodniejszym sposobem mierzenia i kontrolowania glikemii w ciaży jest użycie systemu ciągłego monitorowania glikemii. System ten pozwala nam bardzo dokładnie zmierzyć i określić czas w zakresie docelowym glikemii (TIR). TIR czyli z języka ang. Time-in-Range to procent czasu, w którym u danej osoby poziom glukozy we krwi utrzymuje się w docelowym zakresie. W zależności od stanu pacjenta wartości te ustalane są bardzo indywidualnie. Eksperci ustalili, że w przypadku cukrzycy w ciąży i cukrzycy ciążowej, ponad 70% czasu w zakresie stężenia glukozy we krwi powinno mieścić się w przedziale 63–140 mg/dL (3.5–7.8 mmol/L)[5].

Podwyższone stężenie cukru we krwi u kobiety w ciąży nie tylko szkodzi jej ale również dziecku. Dlatego tak ważna jest kontrola badań podczas ciąży.

[1] Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
[2] https://www.mp.pl/cukrzyca/lista/92153,doustny-test-obciazenia-glukoza .
[3] https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/inne/66438,cukrzyca-ciazowa
[4]https://www.mp.pl/cukrzyca/lista/105755,jaka-jest-dopuszczalna-norma-glukozy-we-krwi-po-1-godzinie-po-posilku
[5] https://care.diabetesjournals.org/content/42/8/1593

Powiązane artykuły

Jakie rodzaje cukrzycy mogą wystąpić w ciąży, jak je odróżnić?
Jakie rodzaje cukrzycy mogą wystąpić w ciąży, jak je odróżnić?

Magdalena Ślusarczyk | Śląski Uniwersytet Medyczny

5 sierpnia 2020
Jak przygotować się do ciąży z cukrzycą typu 1
Jak przygotować się do ciąży z cukrzycą typu 1

Lek. Aleksandra Maciążka-Malec

22 lipca 2020
Cukrzyca ciążowa - definicja
Cukrzyca ciążowa - definicja

Edukator diabetologiczny Weronika Kowalska | diabetyk

20 kwietnia 2016

Pobierz naszą aplikację

zawsze pod ręką