Pompa insulinowa, a szaleństwa na śniegu

Zima to przede wszystkim szaleństwa na śniegu - narty, snowboard, sanki i łyżwy. Czy są one możliwe jeżeli korzysta się z pompy insulinowej? Jak najbardziej!

Sport a cukrzyca.

Nie trzeba nikogo przekonywać, że sport to zdrowie. Cukrzycy wiedzą o tym najlepiej gdyż wysiłek fizyczny nie tylko obniża poziom glukozy we krwi ale również chroni nasz układ krwionośny przed rozwojem powikłań cukrzycy, obniżając cholesterol LDL oraz trójglicerydy. Jak jednak poradzić sobie ze sportami na śniegu kiedy używa się pompy insulinowe? O czym trzeba pamiętać i czego pilnować?

Dawka bazowa a sport.

Podstawową rzeczą, o której należy pamiętać na początku zimowej przygody jest dostosowanie dawki podstawowej do naszego zapotrzebowania podczas wysiłku fizycznego. Nie jest to łatwe i mniej doświadczone osoby powinny doradzić się diabetologa w tej kwestii. Hipoglikemia która może wystąpić podczas ćwiczeń może być bardzo niebezpieczna, tym bardziej jeżeli będziemy wtedy na środku stoku. Dodatkowo wielu cukrzyków obserwuje po wysiłku nienaturalnie wysoki poziom cukru we krwi. Jest to spowodowane najczęściej odłączeniem się pompy albo za niską wartością insuliny bazowej.

Badajmy glikemię przed sportem.

Ważne jest również zbadanie poziomu glukozy przed rozpoczęciem ćwiczeń. Przy zbyt niskich wartościach powinniśmy przyjąć węglowodany i odczekać kilkanaście minut. Wartości > 250 mg/dl to wartości zbyt wysokie i powinniśmy w ogóle zrezygnować tego dnia z treningu i zbadać poziom ciał ketonowych. 

Przedstawione zasady dotyczą każdego wysiłku fizycznego u osób z cukrzycą typu 1. Jednak o czym należy pamiętać podczas zimowych zabaw?

Sprzęt cukrzyka na stoku.

Idąc na stok, każdy narciarz czy snowboardzista pamięta o sprzęcie bez którego dzień na stoku nie będzie udany- narty, deska, kijki, gogle, kask, rękawiczki. Natomiast każdy cukrzyk powinien pamiętać dodatkowo o zapasowym zestawie do pompy- zapasowym wkłuciu oraz zapasowym zbiorniku na insulinę. Dodatkowo nie może zapomnieć o penie z insuliną oraz glukagonie na wszelki wypadek. 

Miej glukozę zawsze pod ręką.

Podczas zabaw na śniegu nie trudno o wywrócenie się i wyrwanie wkłucia, dlatego warto nosić zapasowe zestawy ze sobą w małym plecaku. Warto umieścić w nim również saszetki z płynnym cukrem, albo pastylki które łatwo będziemy mogli zjeść w razie niedocukrzenia. Nigdy nie zaszkodzi mieć je również w kieszeni kurtki. Nigdy nie wiadomo kiedy będą nam potrzebne, a mając ich kilka przy sobie nie będziemy musieli się martwić kiedy nasz wyciąg stanie na kilkanaście minut w połowie trasy.

Mierz poziom glukozy podczas wysiłku.

Podczas wysiłku fizycznego częściej mierzymy poziom cukru we krwi, dlatego konieczne są dodatkowe paski do glukometru. Kontroluj poziom glukozy przed, w trakcie oraz po wysiłku. Wielu diabetyków zgłasza, że glukometry gorzej działają w niskich temperaturach. Producenci zwykle podają, że sprzęt działa bez zarzutu do -10 stopni Celsjusza ale lepiej nie ryzykować. Dlatego najlepiej nosić glukometr w wewnętrznej kieszeni kurtki. To samo tyczy się pomp insulinowych, czy czytnika systemu do ciągłego monitorowania glikemii.

Uważaj na hipoglikemię.

Pamiętaj, że również przez niską temperaturę oraz świetną zabawę łatwiej zignorować objawy niedocukrzenia. Pamiętaj, że zabawy na stoku to świetny pomysł do momentu kiedy potrafimy bawić się z głową. Nie można również zapomnieć o możliwości wystąpienia hipoglikemii powysiłkowej. Obserwuj się podczas odpoczynku po całym dniu na śniegu. Hipoglikemia może przyjść niespodziewanie.

Wybierz odpowiednie miejsce na wkłucie i pompę.

Wybierając się na narty czy łyżwy warto również przemyśleć miejsce wkłucia. Najodpowiedniejszy będzie brzuch, unikajmy takich miejsc jak udo, mięsień ten intensywnie pracuje podczas wysiłku i może zwiększać zużycie insuliny. Na brzuchu dren będzie zabezpieczony odzieżą oraz dodatkowo insulina będzie chroniona przed niskimi temperaturami. Insulina powinna być przechowywana w temp 2-8^o Celsjusza, w niższych temperaturach “gęstnieje” i może zatykać przewód. Dodatkowym zabezpieczeniem przed wyrwaniem wkłucia mogą być specjalne plastry mocujące.

Odpowiedni rodzaj wkłucia

Ważny jest również rodzaj wkłucia. Występują wkłucia teflonowe oraz stalowe. Teflonowe są bardziej polecane dla sportowców, gdyż elastyczna kaniula idealnie dostosowuje się do ruchów ciała. Warto jednak wypróbować które wkłucia nam bardziej odpowiadają.

Możesz wypróbować plastry mocujące wkłucia Zabezpiecz pompę przed zamoknięciem

Pamiętając o możliwości upadku, pompę schowaj tak aby nie uległa uszkodzeniu i przemoczeniu. Niektóre dostępne na rynku pompy są już wodoodporne, natomiast nie wszystkie. Dlatego warto zaopatrzyć się  w wodoodporne etui na pompę które zagwarantuje nam, że pompa nie ulegnie zamoczeniu.

Systemy do ciągłego monitorowania glikemii podczas wysiłku.

Najwygodniejszym sposobem monitorowania glikemii podczas sportu są oczywiście CGM. Informuje on nas ciągle o poziomie glukozy przed, w trakcie i po wysiłku. W razie tendencji spadkowej zostaniemy poinformowani wystarczająco wcześniej i zdążymy zareagować. System ten na pewno jest najbardziej bezpieczny i wygodny dla cukrzyka.

Zimowe szaleństwo dla diabetyków rządzi się swoimi prawami. Ale nie pozwólmy aby cukrzyca zabrała nam przyjemność z nart czy snowboardu. Wszystko jest możliwe, wymaga tylko odpowiedniego przygotowanie i zabrania ze sobą zapasowego sprzętu.

Lek. Aleksandra Maciążka