Wpływ ciągłego monitorowania poziomu glukozy na aktywność fizyczną w cukrzycy

Aktywność fizyczna jest uznawana za ważny element dodatkowej terapii w cukrzycy, również cukrzycy typu 1. Sport pozwala między innymi zminimalizować ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Wysiłek fizyczny wiąże się również niestety z ryzykiem gwałtownego spadku stężenia glukozy we krwi, czyli hipoglikemii. Urządzenia do ciągłego monitoringu glukozy (CGM) pozwalają na częstsze pomiary stężenia cukru we krwi , a zatem pozwalają lepiej kontrolować poziom cukru.

Cukrzyca typu 2, a ćwiczenia

Ćwiczenia fizyczne są niezwykle istotnym elementem terapii w przypadku odporności komórek na insulinę, czyli w cukrzycy typu 2. Wysiłek pozwala na zmniejszenie insulinoporności komórek, a przez to poprawę kontroli poziomu cukru w cukrzycy typu 2.

Cukrzyca typu 1, a ćwiczenia

W przypadku kiedy cukrzyca wynika z niewystarczającego wydzielania insuliny z komórek beta trzustki, czyli w cukrzycy typu 1, dobroczynny wpływ wysiłku wydaje się mniej uchwytny. Nie wydaje się również by wysiłek fizyczny, populacyjnie, wpływał na poprawę utrzymywania odpowiedniego poziomu glukozy we krwi w ciągu dnia w cukrzycy typu pierwszego. Nie oznacza to jednak braku wpływu na zdrowie i przebieg cukrzycy. Pozytywnymi skutkami optymalnych ćwiczeń w cukrzycy typu 1 są:

• Pozytywne skutki ćwiczeń charakterystyczne również dla osób zdrowych m.in. obniżenie poziomu cholesterolu, zmniejszenie ryzyka chorób serca, wydłużenie czasu życia i zdrowia
• Wpływ na przebieg cukrzycy: zmniejszenie odporności komórek na insulinę, zmniejszenie wymaganych dawek insuliny

Obawy związane z ćwiczeniem w cukrzycy

Wysiłek fizyczny jest niezwykle pomocny dla prawidłowego funkcjonowania w cukrzycy typu 1. Ćwiczenia są jednak niekiedy uważane za niebezpieczne ze względu na ryzyko nagłych obniżeń stężenia glukozy we krwi. Obawy te nie znajdują jednak potwierdzenia w szerokich badaniach populacyjnych. Hipoglikemia spowodowana sportem jest łatwa do opanowania poprzez stosowanie słodkich przekąsek takich jak:

• Płynny żel z glukozą o smaku coli
• Pastylki z glukozą o smaku cytrynowym

Obawy związane z monitorowaniem poziomu cukru można natomiast zmniejszyć poprzez stosowanie urządzeń do ciągłego monitorowania glukozy (CGM).

CGM czyli ciągłe monitorowanie poziomu glukozy

Urządzenia do ciągłego monitorowania poziomu cukru działają poprzez analizę płynu zewnątrzkomórkowego w celu oszacowania stężenia cukru we krwi. Zależność ta pozwala na wystarczająco precyzyjne oszacowanie poziomu glukozy. Spadki cukru w czasie ćwiczeń fizycznych mogą być wychwycone przez urządzenie.

Pewnym ograniczeniem w użyciu urządzeń jest opóźnienie obniżenia stężenia cukru w płynie międzykomórkowym, mierzonym przez CGM, względem istotnego dla nas stężenia we krwi. Okazuje się jednak, że mimo tego ryzyka urządzenia CGM pozwalają na względnie szybką kontrolę zmniejszającego się poziomu glukozy. Opóźnienie wynosi od ok. 3 do 12 minut.

Ważne jest aby urządzenia CGM używane w warunkach wysiłku fizycznego alarmowały użytkownika o obniżeniu poziomu glukozy. Uzyskane jest to poprzez zastosowanie wbudowanych alarmów np. w urządzeniach:

• Guardian LINK 3
• Dexcom G5

Podsumowanie

Sport lub inny wysiłek fizyczny powinien na stałe zagościć w harmonogramie dnia każdego człowieka, a szczególnie w przypadku cukrzycy, również typu 1. Incydenty hipoglikemii (obniżenia stężenia glukozy we krwi) mogą być wykryte nie tylko poprzez standardowy pomiar glukometrem ale również za pomocą urządzeń do ciągłego pomiaru glukozy CGM.

Źródłó:

1. Moser, O., Mader, J., Tschakert, G., Mueller, A., Groeschl, W., Pieber, T., … Hofmann, P. (2016). Accuracy of Continuous Glucose Monitoring (CGM) during Continuous and High-Intensity Interval Exercise in Patients with Type 1 Diabetes Mellitus. Nutrients, 8(8), 489. doi:10.3390/nu8080489
2. Chimen, M., Kennedy, A., Nirantharakumar, K., Pang, T. T., Andrews, R., & Narendran, P. (2011). What are the health benefits of physical activity in type 1 diabetes mellitus? A literature review. Diabetologia, 55(3), 542–551. doi:10.1007/s00125-011-2403-2
3. Landt KW, Campaigne BN, James FW, Sperling MA (1985) Effects of exercise training on insulin sensitivity in adolescents with type I diabetes. Diabetes Care 8:461–465
4. Keenan, D.B.; Mastrototaro, J.J.; Voskanyan, G.; Steil, G.M. Delays in minimally invasive continuous glucosemonitoring devices: A review of current technology.J. Diabetes Sci. Technol.2009,3, 1207–1214.