Dlaczego warto korzystać z systemów CGM i FGM?
Lek. Aleksandra Maciążka-Malec
9 stycznia 2020Jednym z podstawowych celów leczenia cukrzycy podnoszonych przez towarzystwa naukowe, jest nie dopuszczenie do rozwinięcia się przewlekłych powikłań choroby. Aby nie dopuścić do ich rozwoju każdy pacjent musi kontrolować poziom glikemii. Do tej pory głównym wskaźnikiem była wartość hemoglobiny glikowanej (HbA1c), która określa uśrednioną wartość stężenia glukozy we krwi w przeciągu ostatnich 3 miesięcy. Pomiar ten nie odzwierciedla jednak wahań glikemii oraz długości trwania poszczególnych epizodów hipo- i hiperglikemii, czyli za niskiego i za wysokiego poziomu cukru we krwi. Na codzień każdy cukrzyk korzysta z glukometru wykonując nim nawet kilkanaście pomiarów. Ciągłe pomiary glukometrem wymagają od pacjenta dużej systematyczności, edukacji oraz niosą za sobą ból oraz dyskomfort w życiu codziennym.
Aby ułatwić pacjentom życie z cukrzycą zostały stworzone systemy CGM i FGM. CGM (continuous glucose monitoring), czyli system ciągłego pomiaru glikemii, zbudowany jest z trzech urządzeń- sensora, transmitera oraz czytnika, w czasie rzeczywistym mierzy poziom glikemii i wysyła tę informację przez bluetooth do naszego czytnika. Czytnikiem, w zależności od konkretnego systemu może być pompa insulinowa, telefon lub odrębne urządzenie. FGM (flash glucose monitoring), zbudowany jest z sensora, który przekazuje informacje po zbliżeniu do niego specjalnego czytnika, dlatego w jego nazwie znajduje się angielskie słowo „flash” czyli błysnąć, mignąć. Najbardziej znanym tego typu urządzeniem jest FreeStyle Libre firmy Abbott.
Dlaczego warto korzystać z tych systemów?
Dla pacjentów głównym ich plusem jest komfort. Nie musimy martwić się, nastawiać budzików ani przyklejać kartek z przypomnieniami. System sam mierzy za nas jaki mamy poziom glukozy. Sensor może znajdować się pod ubraniem, dzięki czemu pacjent uniknie niedyskretnych i naruszających jego prywatność pytań podczas wykonywania odczytu. Można dzięki temu zapomnieć o chorobie na ważnym wyjściu, w pracy czy w szkole.
Życie bez bólu palców
Jednym z najmniej przyjemnych części pomiaru cukru we krwi przez glukometr jest nakłucie opuszka palca, które wywołuje ból i powoduje, że wiele osób unika pomiarów, przez co gorzej kontroluje chorobę. Palce z czasem robią się bardzo wrażliwe i czułe na każdy dotyk. Rodzice często obserwują, że dzieci korzystające z systemów CGM/FGM w końcu mogą bez bólu pisać w zeszycie, grać na instrumencie i cieszyć się ze szkolnego życia jak ich rówieśnicy.
Nakłucia wiążą się również z potrzebą zużywania ogromnej ilości nakłuwaczy oraz pasków do glukometru. W dobie rozwoju świadomości na temat ekologii, warto również zobaczyć ten ogromny plus jakim jest zmniejszenie zużywania pasków o nawet 80% podczas korzystania z systemów CGM/FGM.Poznaj trend swojej glikemii
Koleją wielką zaletą jest wyznaczanie trendu przez system, dzięki czemu wiemy czy cukier w naszym organizmie spada czy rośnie. Na ekranie naszego odbiornika wyświetlają się obok wartości glukozy strzałki- skierowane albo w górę albo w dół. Taka informacja pozwala nam lepiej zaplanować dzień, posiłki czy wysiłek fizyczny. Jeżeli trend jest spadkowy, konieczna będzie dodatkowa przekąska, a gdy strzałka skierowana jest w górę, oznacza to, że możemy pozwolić sobie na większy wysiłek fizyczny albo powinniśmy przyjąć dodatkową dawkę insuliny. W dobie ogromnego pośpiechu taka pomoc może bardzo ułatwić nam codzienne życie.
Alarm wysokiego lub niskiego poziomu cukru
Oprócz tego, w systemach tych można ustawić alarm który będzie informował pacjenta o zbyt niskim lub zbyt wysokim cukrze. Dodatkowo można włączyć alarm, który będzie powiadamiał nas o gwałtownej zmianie stężenia glukozy. Dzięki temu nie musimy martwic się już o wahania cukrów których nie zauważymy i nie zareagujemy w odpowiednim czasie. To ogromna pomoc w kontroli cukrzycy u dzieci.
Dostęp do wyników dziecka
Dzięki zdalnemu nadzorowi rodzic, lekarz albo ktoś bliski choremu może monitorować z daleka jego wartości glikemii. Jest to bardzo pomocne przy dzieciach, które często zajęte zabawą i nauką w szkole zapominają o kontroli cukrzycy. Wystarczy tylko zainstalować darmową aplikację swoim telefonie i mieć wszystko pod kontrolą.
Udostępnij raport swojemu lekarzowi
System wgrany w nasz odbiornik ma możliwość wygenerowania nam raportu z ostatniego dnia, tygodnia czy miesiąca. Dzięki temu można uzyskać informację czy występują, np regularnie wysokie cukry w nocy albo gwałtowne spadki w dzień. Raporty te pozwolą lekarzowi na modyfikację leczenia oraz dodatkową edukację pacjenta.
Blokada hipoglikemii
Na przykład system firmy Medtronic sprzężony z pompą insulinową zbliża się w swoim działaniu do sztucznej trzustki. Sam w oparciu o pomiar cukru, wysyła sygnał do pompy, co umożliwia zahamowanie dawkowania insuliny przy hipoglikemii np. podczas snu.
Jak lepiej zrozumieć swój organizm dzięki systemom CGM?
Co jeszcze daje nam takie ciągłe monitorowanie glikemii? Lepsze zrozumienie choroby i bardziej świadome jej leczenie. Wiele chorych uważa, że dopiero dzięki takiemu pomiarowi zrozumiało jak działa insulina, dlaczego czasami można zjeść więcej i jak nasze samopoczucie odzwierciedla się w poziomie glikemii.
Sensor może być również ozdobą
Chociaż dla niektórych przyklejanie sensora na ciało może wydawać się szpecące to nic bardziej mylnego. Dzięki kolorowym i różnorodnym naklejkom sensor może być ozdobą, a wręcz nawet biżuteria, która będzie zdobić nasze ciało. Naklejki są różne od takich w czaszki po takie w serduszka, czy jednokolorowe.
Swoboda w dążeniu do celów
Sensor jest również symbolem jedności i walki, który pokazuje, że życie z cukrzycą wcale nie musi być nudne. Wiele sportowców pokazując na ciele sensor, przekonuje, że z cukrzycą, przy jej dobrej kontroli, można wspinać się na szczyty gór, jeździć wyczynowo na rowerze, biegać w maratonach czy pływać w oceanie.
Zalet systemów do
ciągłego monitorowania glikemii można wymienić wiele. Jedynym widocznym minusem
jest koszt, który na szczęście z roku na rok maleje. Jednakże pomimo ceny,
systemy CGM oraz FGM cieszą się ogromną popularnością i przyczyniają się do
ułatwiania życia chorym na cukrzycę typu 1. W chorobie na całe życie, a taką
jest niezaprzeczalnie cukrzyca, każda poprawa leczenia wpływa na codzienność
pacjentów. Systemy CGM/ FGM zrewolucjonizowały oraz wprowadziły w XXI wiek
życie diabetyków.
Lek. Aleksandra Maciążka