Używanie urządzeń CGM podczas uprawiania wysiłku fizycznego pozwala na uzyskanie informację o stężeniu glukozy oraz jej trendach w czasie rzeczywistym, bez konieczności nakłuwania palców. Jazda na nartach, jako relatywnie duży wysiłek fizyczny w trudnych warunkach, może wywołać wahania stężenia glukozy. Zamiana trudnych do użycia w warunkach stoku narciarskiego glukometrów na CGM pozwala na dokładniejszy, mniej uciążliwy monitoring poziomu glukozy. Aby prawidłowo korzystać z urządzenia na stoku należy stosować się do poleceń diabetologa oraz zasad użytkowania CGM.
Zakładanie CGM a białe szaleństwo
Wysiłek fizyczny związany ze sportami zimowymi wymaga
dodatkowej uwagi w trakcie zakładania oraz użytkowania urządzenia.
Aby określić miejsce założenia urządzenia CGM należy kierować
się zaleceniami producenta oraz osobistymi względami praktycznymi. Podstawowe
zasady to:
·
Unikanie
zakładania sensora w miejscu gdzie ubranie mogłoby go uciskać lub obcierać. Dobór
stroju używanego na stoku ma duże znaczenie. Zwykle wystarczy zastąpić wąskie
koszulki termoaktywne bardziej luźnymi oraz uważać żeby elementy kombinezonu
nie stwarzały ryzyka wyrwania sensora ze swojego miejsca.
·
Unikanie
miejsc gdzie ciało ulega naturalnym zgięciom. Jazda na nartach lub snowboardzie
wiąże się z ruchami ciała mniej typowymi niż ruchy charakterystyczne dla dnia
codziennego. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że slalom narciarski aktywuje inne
partie mięśni i ruchy tułowia niż np. tricki wykonywane na snowparku. Styl
jazdy oraz przewidywanie własnych wyzwań na stoku pomoże w doborze miejsca
umieszczenia sensora. Indywidualne przemyślenie toru ruchu ciała pozwala na
znalezienie najmniej ruchomej części ciała podczas zjazdów.
·
Unikanie
miejsc gdzie znajdują się blizny lub rozstępy.
·
Unikanie
miejsc, w których potencjalnie może wystąpić tarcie. Jazda na snowboardzie
często wiąże się z „przysiadaniem” na stoku. Dobranie miejsca dla sensora w
obrębie części ciała nienarażonej na tarcie pozwoli na zmniejszenie ryzyka
uszkodzenia urządzenia.
Należy zwrócić uwagę, aby obszar ciała, w obrębie którego
można założyć sensor powinien znajdować się w obszarze zalecanym przez
producenta urządzenia.
Stok narciarski stanowi środowisko o nietypowych
właściwościach. Warunki zewnętrzne można opisać najprościej jako niska
temperatura oraz wilgoć. Grube ubrania oraz wysiłek fizyczny sprawiają
natomiast, że okolica ciała niekoniecznie ciągle jest wychłodzona. Uprawianie
wysiłku fizycznego na stoku wiąże się jednak ze zmianami temperatury oraz dużą
wilgotnością.
Stok narciarski jest zatem środowiskiem szczególnym. Ochrona
urządzenia CGM przed wpływem zmiennych środowiska jest potrzebna, ważny jest
również optymalny dobór urządzenia.
Na podstawie zaleceń użytkowania urządzenia GUARDIAN 3 LINK można
prześledzić czynniki na jakie warto zwrócić uwagę.
·
Należy
zwrócić uwagę na wodoodporność podawaną przez producenta w oficjalnej
instrukcji. Urządzenie wedle instrukcji można zanurzać na głębokość poniżej 2,4
m na najwyżej 30 minut. Poziom wodoodporności urządzenia na stoku powinien
wystarczyć aby czasowe zamoczenie w śniegu nie przeszkodziło funkcjonować
urządzeniu
·
Zakres
tolerowanych temperatur: urządzenie służące za przykład funkcjonuje w zakresie
temperatury od 0 do 45 stopni Celsjusza. Warto sprawdzić w instrukcji
użytkowania w jakich temperaturach działa twoje urządzenie. Przy odpowiednim
doborze ubrań wahania temperatury przy skórze, gdzie przyłączone jest
urządzenie, mogą być niewielkie. Przebywanie na świeżym, zimowym powietrzu
zwiększa jednak ryzyko na wychłodzenie urządzenia. Fakt ten należy brać
szczególnie pod uwagę podczas mroźniejszych dni.
Ubieranie ciepłych ubrań na stoku narciarskim sprawia, że
nasze ciała intensywnie wydzielają pot, który nie ulega szybkiemu parowaniu z
powierzchni skóry. Podczas użytkowania urządzenia CGM na stoku należy zwrócić
szczególną uwagę na higienę okolicy urządzenia po satysfakcjonującym zimowym
dniu pełnym wysiłku.
Wzmożona potliwość podczas zabaw na stoku zwiększa ryzyko
odklejenia sensora. Znaczenie tego faktu można zniwelować stosując „tejpy” lub
inne plastry zabezpieczające w celu utrzymania
urządzenia CGM na swoim miejscu.
Czy ludzie korzystają z CGM uprawiając sport?
Monitorowanie poziomu glukozy w trakcie wysiłku jest bardzo
istotne w cukrzycy typu I. Rozwiązaniem problemu uciążliwych pomiarów w trakcie
jazdy na nartach może być zarówno system FGM jak CGM. CGM umożliwia dodatkowo
na lepsze ustalenie trendów poziomu glukozy dzięki bardzo częstym pomiarom
wykonywanym automatycznie. Poznanie swojego profilu poziomu glukozy pozwala na
korzystanie z uroków zimy dzięki znajomości swojego organizmu. Samoświadomość
przekłada się na mniejszy poziom stresu związany z cukrzycą.
Cukrzyca a ultramaraton
Cukrzyca typu I nie wyklucza z uprawiania sportu, nawet
bardzo wymagającego fizycznie. Za przykład służy badanie przeprowadzone na
sportowcach biorących udział w Bieszczadzkim ultramaratonie. Sportowcom pod
kontrolą urządzeń CGM oraz opieką diabetologa udało się ukończyć ten 82 kilometrowy
górski wyścig. Więcej na temat biegu można znaleźć na łamach czasopisma „DIABETES TECHNOLOGY & THERAPEUTICS” w
artykule: Safe Completion of a Trail Running Ultramarathon by Four Men with
Type 1 Diabetes.
Cukrzyca nie wyklucza z zimowych sportów
Urządzenia CGM stanowią nie tylko pomoc dla chorujących,
pomagają również naukowcom. Stosowanie urządzenia jest bardzo pomocnym środkiem
używanym przez naukowców w celu badania zarówno właściwości urządzenia jak i cukrzycy
jako takiej. Używanie urządzeń stale monitorujących poziom glukozy jest
uznawane za wartościowe w trakcie wysiłku, w tym związanym ze sportami
zimowymi. Przykładem może służyć artykuł dowodzący przydatności urządzeń CGM
wśród młodzieży m.in. uprawiającej narciarstwo. Artykuł można znaleźć w
czasopiśmie „Acta Paedetrica” pod nazwą: Continuous glucose monitoring system during physical
exercise inadolescents with type 1 diabetes. Wnioski z przedstawionych badań
wskazują korzyści z użytkowania urządzeń CGM podczas ćwiczeń, a pośrednio
badanie zachęca do uprawiania sportu w cukrzycy, również narciarstwa.
Jakie
czynniki zachęcają do stosowania CGM na stoku?
Czynniki
przemawiające za używaniem urządzeń ciągłego monitoringu glukozy podczas
uprawiania sportów zimowych to:
·
Poprawa
wyrównania metabolicznego
·
Mniej epizodów niedocukrzenia
·
Krótszy czas
spędzony w hipoglikemii
·
Lepsza jakość
życia, rozumiana jako aktywizacja sportowa
·
Większa możliwość
„autokorekt” leczenia
·
Lepszy wgląd
lekarza w terapię pacjenta
Wszystkie
powyższe korzyści wynikające z ciągłego monitoringu przekładają się na jakość
zdrowia i osobistą satysfakcję.
Komfort
na stoku
Oprócz
wymienionych wcześniej czynników poprawiających kontrolę stężenia glukozy,
należy zwrócić uwagę na zwiększony komfort związany z używaniem urządzeń CGM
podczas zjazdów narciarskich. Pomiar glukozy jest usprawniony między innymi
ponieważ:
·
Nie
musimy zdejmować rękawiczek do kontroli poziomu cukru za pomocą glukometru
·
Unikamy
przymusowych przerw od zabawy na stoku na pomiary glukometrem
·
Brak
konieczności posiadania przy sobie całego osprzętu do pomiaru poziomu cukru:
glukometru, pasków i nakłuwacza
Które CGM jest dla mnie?
Jeśli planujemy wyjazdy narciarskie oraz użytkowanie urządzenia
stale monitorującego poziom cukru należy przemyśleć dobór urządzenia. Oprócz
wymienionych wcześniej kryteriów należy zwracać uwagę na wytrzymałość oraz
kompaktowość. Problem dobrze jest omówić z lekarzem diabetologiem. Podążający
za najnowszymi trendami lekarze mają najświeższe i najlepsze informacje
dotyczące adekwatnych do zapotrzebowania chorego urządzeń CGM. Kontakt z
lekarzem jest zalecany przed planowanym wyjazdem w góry, szczególnie kiedy
wiąże się on z dużym wysiłkiem fizycznym.
Na podstawie:
- Diabetes Technology &
Therapeutics Vol. 18, No. S2, Continuous Glucose
Monitoring, Future Products, and Update on Worldwide Artificial Pancreas
Projects
-
Puls
Medycyny, Leczenie chorych na cukrzycę typu 1 jest coraz skuteczniejsze
-
Guardian
3 link, instrukcja obsługi