Pielęgnacja skóry w cukrzycy

Cukrzyca to choroba, w której skóra jest poddawana wyjątkowej próbie przez wiele lat. Wymaga to szczególnej uwagi nas wszystkich, ponieważ cukrzyca to już pandemia, która się rozpowszechnia wraz z rozwojem cywilizacji. Nowy przypadek cukrzycy rozpoznawany jest co pięć sekund, ale co dziesięć umiera gdzieś na świecie człowiek z powodu cukrzycy lub jej powikłań. Według WHO do roku 2025 liczba chorych wzrośnie do około 300 mln, a według IDF – nawet do 438,4 mln w 2030 r.

Skóra w cukrzycy reaguje szczególnie w przypadku wahań lub nieodpowiedniej kontroli poziomu glukozy we krwi, ponieważ to prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego i naczyniowego. Skutkuje to zmniejszaniem się wydzielania potu, a funkcja ochronna skóry ulega znacznemu ograniczeniu. Cechy charakterystyczne dla skóry diabetyków to:

• nadmierna suchość
• dokuczliwe swędzenie
• nadwrażliwość
• skłonność do zmian wypryskowych, owrzodzeń, zaniku skóry i owłosienia
• skłonność do chorób o podłożu bakteryjnym i grzybiczym.

Do najgroźniejszych skórnych powikłań cukrzycowych zaliczamy owrzodzenia podudzi oraz tzw. zespół stopy cukrzycowej. Podstawą pielęgnacji skóry osób chorych na cukrzycę, a tym samym zapobiegania zmianom skórnym, jest przede wszystkim zwalczanie suchości skóry. Odpowiednia pielęgnacja powinna obejmować całą skórę chorego, a nie tylko wybrane jej części.

Do mycia ciała zalecane jest stosowanie preparatów o neutralnym pH , które je łagodnie oczyszczają i nawilżają, a jednocześnie nie zawierają mydła. Po kąpieli lub prysznicu należy używać balsamów i kremów ochronnych, których celem jest zapobieganie utracie wody ze skóry. Ciało należy osuszać delikatnie, dotykając skóry ręcznikiem bez pocierania. Kąpiel i prysznic nie powinny trwać dłużej niż 3 minuty. Po umyciu na skóry twarzy powinno się nanieść odpowiedni krem ochronny, zaś na skórę ciała balsam nawilżający.

Chory na cukrzycę szczególną uwagę powinien zwracać na pielęgnację stóp. Powinny być one myte codziennie w letniej, bieżącej wodzie (temp. ok. 37ºC) z dodatkiem łagodnego mydła do mycia stóp w płynie (nie powinno to być mydło w kostce). Po umyciu i dokładnym osuszeniu stóp, ze szczególnych uwzględnieniem przestrzeni między palcami, należy nałożyć specjalny krem do pielęgnacji stóp o działaniu zmiękczającym lub przeciwgrzybiczo-przeciwbakteryjnym. Jeżeli chodzi o wybór właściwych preparatów pielęgnacyjnych, zalecane jest korzystanie z dermokosmetyków, zwłaszcza z serii opracowanych specjalnie dla diabetyków, które powstały we współpracy z lekarzami specjalistami w dziedzinie diabetologii i dermatologii oraz zostały przebadane z udziałem osób chorych na cukrzycę. Takie preparaty nie zawierają w swym składzie potencjalnie alergizujących substancji (barwników, kompozycji zapachowej), a pH poszczególnych preparatów jest dostosowane do miejsca stosowania (np. płyn do higieny intymnej i kremy do stóp posiadają obniżone pH, aby minimalizować ryzyko infekcji).

Profilaktycznie zalecane jest, aby minimum raz do roku lekarz prowadzący skontrolował stan skóry, zwłaszcza stóp. Jednak w przypadkach zwiększonego ryzyka powinno odbywać się to częściej. Przy zaobserwowaniu jakichkolwiek niepokojących objawów, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem lub pielęgniarką. Konsekwencjom negatywnego wpływu cukrzycy na skórę zapobiega odpowiednia pielęgnacja oraz systematyczna kontrola stanu skóry, połączona z właściwym wyrównywaniem cukrzycy i stosowaniem się do indywidualnych zaleceń lekarskich. Generalnie warto trzymać się zasady, aby wszelkie niepokojące objawy na skórze - rany, otarcia, odparzenia itp. należy niezwłocznie konsultować z lekarzem pierwszego kontaktu (Podstawowej Opieki Zdrowotnej), lekarzem diabetologiem lub dermatologiem.