Kawa a cukrzyca
Katarzyna Startek | dietetyk
24 maja 2021Wielu z nas każdy poranek zaczyna od gorącego kubka kawy. U niektórych pojawia się on w ręce czasem jeszcze kilkukrotnie w ciągu dnia. Ze względu na to, jak często spożywamy kawę, warto wiedzieć, jaki ma wpływ na nasze zdrowie. Na szczęście już dawno ten czarny napój stał się obiektem zainteresowania naukowców. Jakie więc są właściwości kawy oraz jej związek z cukrzycą? – o tym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Właściwości zdrowotne kawy
Większość badań wskazuje na fakt, że picie kawy w ilości 3-4 filiżanek (równowartość 300-400 mg kofeiny) ma więcej efektów pozytywnych niż negatywnych. Spożycie kawy jest związane z niższym ryzykiem zachorowania na niektóre nowotwory, zaburzenia neurologiczne (m.in. depresję, chorobę Parkinsona i Alzheimera) i choroby wątroby (marskość czy niealkoholowe stłuszczenie wątroby). Spożywanie kawy niefiltrowanej może, co prawda, prowadzić do zwiększenia stężenia cholesterolu we krwi, jednak sama kawa nie odpowiada za rozwój chorób układu krążenia, w tym również zawału. Kawa natomiast należy do napojów niezalecanych osobom z chorobą wrzodową i refluksową, gdyż jej składniki powodują podrażnienie ścian żołądka i zwiększone wydzielanie kwasu solnego. Okres ciąży jest momentem, kiedy wspomniane ilości kawy mogą niestety zaszkodzić rozwojowi płodu. Istnieje wówczas ryzyko przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej dziecka, a także utraty ciąży. Z tego powodu na czas ciąży należy ograniczyć ilość spożywanej kawy do 1 filiżanki lub całkowicie z niej zrezygnować.
Czy kawa ma wpływ na rozwój cukrzycy?
Aktualnie uważa się, że kawa i kofeina obniżają ryzyko rozwoju stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy typu 2. Kawa zarówno zwiększa insulinowrażliwość tkanek, jak i polepsza odpowiedź wydzielniczą trzustki. Część naukowców wskazuje, że ryzyko cukrzycy typu 2 może się obniżyć nawet o 25%, gdy wypijamy codziennie 3,5 filiżanki kawy w porównaniu do osób, które piją poniżej 2 filiżanek lub nie pijają jej wcale. Co ciekawe, potwierdzone jest także protekcyjne działanie kawy bezkofeinowej. Z tego powodu uważa się, że większe znaczenie niż sama kofeina mają tu inne składniki, a w szczególności polifenole (np. kwas chlorogenowy).
Kawa a cukrzyca. Kawa z mlekiem a cukrzyca?
Nie ma ogólnych przeciwwskazań, aby osoby z cukrzycą musiały koniecznie zrezygnować ze spożywania kawy. Należy tu jednak zwrócić uwagę na fakt, że pozytywne właściwości wiążą się w badaniach naukowych z kawą czarną bez żadnych dodatków. Kawa z mlekiem to całkiem inna kwestia, już nie wspominając o latte, gdzie większość stanowi mleko, śmietanka i smakowe dodatki na bazie cukru lub syropu glukozowo-fruktozowego. W takim przypadku należy zapomnieć o wszelkich pozytywach z picia kawy – napój ten staje się wyłącznie źródłem cukrów prostych, a jego wypicie doprowadzi do szybkiego wzrostu stężenia glukozy we krwi. Ponadto, częste sięganie po słodkie napoje na bazie kawy będzie sprzyjać przyrostowi masy ciała, co negatywnie odbije się na ogólnym stanie zdrowia.
O ile nie występują przeciwwskazania, osoba z cukrzycą typu 2 może bezpiecznie sięgać po swoją codzienną kawę, a najlepszym wyborem będzie czarna kawa, bez dodatku cukru.
Bibliografia
- Mirmiran P, Carlström M, Bahadoran Z, Azizi F. Long-term effects of coffee and caffeine intake on the risk of pre-diabetes and type 2 diabetes: Findings from a population with low coffee consumption. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2018 Dec; 28(12): 1261-1266.
- Poole R, Kennedy OJ, Roderick P, Fallowfield JA, Hayes PC, Parkes J. Coffee consumption and health: umbrella review of meta-analyses of multiple health outcomes. BMJ. 2017 Nov 22; 359: j5024.
- Nieber K. The Impact of Coffee on Health. Planta Med 2017; 83(16): 1256-1263.